Bashkia Lezhe pas Reformes Administrativo - Territoriale të vitit 2015 përbëhet nga qyteti i Lezhës dhe 9 Njesi Administrative.

Njesitë Administrative janë:

Njesia Balldren

Njesia Blinisht

Njesia Dajç

Balldreni

(Fshatrat: Blinisht, Mali-Kakarriq, Qendër-Kakarriq, Gocaj, Balldren i Ri, Torovicë, Malecaj, Koljakaj.)

Njesia Administrative Balldren është një nga njësitë e Bashkisë Lezhë pas reformes Administrativo-Territoriale të vitit 2015. Kjo Njesi përbëhet nga 8 fshatra që jane: Balldreni i Ri, Balldreni i Vjetër, Gocaj, Mali Kakarriq, Qendër Kakarriq, Torovicë, Kolajakë dhe Malecaj me një popullsi totale prej 10 090 banorësh dhe me një sipërfaqe prej 82 km2. Administrator i Njesisë është Sander Marashi.

Historiku i ekzistencës së zonës së Balldrenit është i lidhur ngushtë me gjetjen e rrenojave të fisit ilir të Abrejve, periudhë në të cilën fshatrat e Njesisë Administrative Balldren ishin pjesë e krahinës Medna ose Shëngjini i sotëm. Zona e Balldrenit ndodhet në një pozicion gjeografik shumë të favorshëm përsa i përket kombinimit të klimës së saj bregdetare fushore dhe zonës së ulët malore.

Gjendur në Ultësirën Perendimore të zonës së Nënshkodrës është i rrethuar nga të gjitha anët me zona malore ku pjesën më të madhe e zënë fushat dhe kullotat. Ansambli gjeografik i Njesisë Administrative plotesohet me malet e Rencit dhe Kakarriqit, nga pyje e kullota si dhe lumi Drin si i vetmi lumë që pershkon territorin e Njesisë Administrative Balldren.

Në Njesinë Administrative Balldren dhe pikërisht në fshatin Balldren i Ri ndodhet një monument i cili mbrohet nga shteti dhe kjo është Kisha e Shën Prendës e cila supozohet të jetë mbi 800 vjeçare.

Dajç

(Fshatrat: Dajç, Gjadër, Gramsh, Mabë, Dragushë, Kotërr, Zojs)

Njesia Administrative Dajç është një nga njësitë e Bashkisë Lezhë pas reformes Administrativo-Territoriale të vitit 2015. Kjo Njesi përbëhet nga 7 fshatra që jane: Gjadër, Zojz, Gramsh, Mabë, Dragushë, Kotër dhe Dajç me një popullsi prej 7 128 banorësh dhe një siperfaqe prej 25.16 km2. Administrator i Njesisë është Majlinda Miloti

Njësia Administrative Dajç ndodhët në qendër të Zadrimës, kufizohet në veri me rrethin e Shkodrës (Hajmel), në perëndim me Bushatin, me lindje me fshatin Blinisht dhe në perëndim me lumin Drin. Është kryesisht zonë fushorë me kodra të ulta në fshatrat Dajç, Dragushë dhe Mabë. Banorët e fshatravë merren kryesisht me Bujqësi dhe Blegtori. Zona ka pasur figura të ndryshmë historike ku mund të përmendim : Dom Gjin Gazulli, Dom Nikoll Gazulli, Prek Miloti (Bajraktar i Zadrimës) etj. Monumente historike mund të permendim Urën e Gjadrit, Kishën e Dajçit etj.

Blinisht

(Fshatrat: Blinisht, Troshan, Fishtë, Krajen, Piraj, Baqel, Kodhel)

Njesia Administrative Blinisht është një nga njësitë e Bashkisë Lezhë pas reformes Administrativo-Territoriale të vitit 2015. Kjo Njesi përbëhet nga 7 fshatra që jane: Blinisht, Troshan, Fisht;, Krajen, Kodhel, Piraj dhe Baqel me një popullsi prej 5 527 banorësh dhe një siperfaqe prej 85.4 km2. Administrator i Njesisë është Luiza Marku.

Zadrima gjendet në Shqipëri si një provincë mes Shkodrës dhe Lezhës. Ajo bën pjesë në Ultesirën Perëndimore, në pjesën veriore të saj dhe ka një reliev përgjithësisht fushor të rrethuar në formë vezore, duke filluar nga mali i Shën Markut, Shitës, dhe i Kreshtës nga lindja, si dhe Malet më të ultë të Kakarriqit, Bushatit dhe Beltojës nga perëndimi. Fusha përmes saj karekterizohet nga ngritje të lehta dhe të buta kodrinore, Emri është një kalk në sllavisht za – tej dhe drim – Drini (Përtej Drinit). Historia e saj daton që nga viti 395 dhe është një zonë me rite, kulture të lashtë, prodhime të shumta bujqësorë e gjithashtu dhe me një rrjet gjeografik të zhvilluar. Zadrima përbëhët nga disa fshatra si Blinishti, Troshani, Fishta, Krajni, Kodheli, Piraj, Baqel etj.

I rëndësishëm për t’u përmendur është fakti se Zadrima ka nxjerrë në dritë shumë figura të rëndësishme për kulturën dhe historinë e Shqipërisë si: Gjergj Fishta, At Danjel Dajani, Pjetër Zarishti etj.

Në Njesinë Administrativë Blinisht ndodhën monumentat të shumta historikë, kulturore dhe fetare nga të cilët mund të përmendim: Kisha e Shën Shtjefnit dhe kisha e Martirëve e Shqiptarë në Blinisht, Shtëpia e At Danjel Dajanit në Blinisht, Kisha e Shën Trinisë në Piraj, Ura e Shkinës në Piraj, Kisha Shna Ndout në Troshan, Kisha e Shën Rrokut në Kodhel, Shtëpia e At Gjergj Fishtës në Fishtë etj.

Kallmeti

(Fshatrat: Kallmet i Madh, Kallmet i Vogël, Rraboshte, Mërqi)

Njesia Administrative Kallmet është një nga njësitë e Bashkisë Lezhë pas reformes Administrativo-Territoriale të vitit 2015. Kjo Njesi përbëhet nga 4 fshatra që jane: Kallmet i Madh, Kallmet i Vogel, Rraboshte dhe Mërqi me një popullsi prej 7 150 banorësh dhe një siperfaqe prej 43,06 km2. Administrator i Njesisë është Besnik Simonaj.

*

Ajo shtrihet në pjesën veri-perëndimore të Qarkut të Lezhës. Është e vendosr në aksin e rrugës Lezhë-Vau Dejës duke siguruar një vendodhje të mirë gjeografike në pikëpamjen e ndërlidhjes dhe aksesit në infrastrukturë mes Qarqeve të rëndësishëm Shkodër dhe Lezhë.
Aktivitetet kryesore ekonomike të kësaj njesia janë të përqëndruara në fushën e bujqësisë dhe blegtorisë, me fokus vreshtarinë dhe pemtarinë. Njesia është e njohur për prodhimin e verës vendase të Kallmetit si dhe vajit të ullirit karakteristik të kësaj zone, duke ruajtur kështu një traditë që e trashëgon që përpara viteve ’90. Njesia ka nën administrim një sipërfaqe prej 4306 ha nga të cilat 1875 ha është tokë bujqësore dhe pjesa tjetër pyje dhe kullota. Ajo është e pasur në burime natyrore, historike dhe sidomos kulturore çka ndërton premisa të rëndësishmë për zhvillimin e mëtejshëm të saj në drejtim të turizmit historik dhe kulturor por dhe të agro-turizmit, përpos zhvillimit bujqësor si degë e rëndësishme e zhvillimit ekonomik vendor. Ish komuna Kallmet, tani njesia Administrative, u krijua në vitin 1992 me përbërje fshatrat Kallmet i madh, Kallmet i vogël, Rraboshtë dhe Merqi. Fshatrat e njesisë Administrative Kallmet ndodhen në anën perëndimore të malit Velë, në kodrat e ulta në të dy anët e rrugës automobilistike Lezhë -Vau i Dejës. Ato janë të pasura me burime natyrore uji, me kullota dhe te mbuluara me ullinj shekullore.

Të ndodhura thellë në rrëzë të malit këto fshatra kanë veçoritë dalluese lokale dhe larmi zhvillimi si pasojë e klimës. Kështu psh, fshati Merqi është i përshtatëshëm për kultivimin e perimeve, ndërsa Kallmeti e Rraboshta për vreshta dhe ullishte, por kultivohet dhe hurma e portokalli.
Klima është mesdhetare fushore me dimër të butë e të lagësht ndërsa vera e nxehtë dhe e thatë. Temperatura e Janarit arrin 6-10 ⁰C, ndersa e Korrikut 25-26⁰C. Reshjet janë rreth 1300- 1500 mm shi në vit.

**

Një gojëdhanë e vjetër thotë se dikur ky fshat ishte i mbuluar nga uji, i cili duke u pakësuar la pas lym e baltë që ndikoi në rritjen e kallamit të egër, bimë kjo që i dha këtij vendi emrin Kallmet (Kallam meti = Kall-meti). Kallmeti është një vendbanim i lashtë. Gjetjet arkeologjike në të gjithë shtrirjen e fshatit tregojnë se këtu është banuar që nga periudha e gurit të ri (Neolitit) e deri në antikitetin e vonë .Edhe pas pushtimit romak popullsia vazhdoi të banojë këtu dhe krijoi kulturën e saj të veçantë. Këtë e dëshmon varreza mesjetare e gjetur tek ullishta e Gjek Simonit (shekulli 6-8 e.s.). Vazhdimësia e jetës se këtyre banorëve në Kallmet nuk u nderpre: ata krijuan kulturën e tyre, kristalizuan tiparet dalluese duke e bërë këtë fshat një njësi etnografike të veçantë në rrethin e Lezhës. Dalluese është veçanërisht veshja e grave dhe e vajzave me rroba krejt të bardha (vazhduese e veshjes ilire).

Në Kallmet jane ngritur monumente të kultures si Kisha e Shën Eufemisë e shekullit 13-të e cila është një vend i shenjtë ku vijnë besimtarë nga të gjitha krahinat. Kjo kishë është në listën e monumenteve të kulturës që gëzojnë mbrojtje të veçantë nga shteti. Komuna Kallmet shquhet si qendër e rëndësishme historike, kulturore dhe fetare. Në fshatin Mërqi të komunës Kallmet, me 14 Janar 1703 u mbajt “Kuvendi i Arbërit” në Kishën e Shën Gjonit, me përkrahjen e drejtpërdrejtë të Papa Klementit XI– Albani.

Ky Kuvend ishte më i rëndësishmi që zhvillohej në Shqipëri pas Kuvendit të Beslidhjes së Skendërbeut në Lezhë dhe kishte si qëllim bashkimin e shqiptarëve dhe ndaljen e islamizimit të Shqipërise nga pushtuesit osmanë. Ky Kuvend ka një rëndësi të madhe edhe për historinë e gjuhës shqipe, sepse vendimet e këtij Kuvendi u botuan edhe këtë gjuhë, përveç latinishtes. Kallmeti ka qenë trevë e kuvendeve dhe e veprimtarive patriotike për zonen veriore.

Në ditët e para të tetorit 1911 krerët e 12 Bajraqeve të Mirditës mbajtën një Kuvend në Kallmet nën kujdesin e Abatit Preng Doçi, ku u vendos që të mos u bindeshin autoriteteve osmane, të hiqej Kajmekami, të largohen trupat osmane, të njihen Preng Bibë Doda e Preng Doçi si të parët e vendit. Gjithashtu me 4 Maj 1913 në Kallmet u mbajt një kuvend tjetër ku morën pjesë : përfaqësues nga 12 Bajrakët e Mirditës, përfaqësues nga Malesia e Madhe, përfaqësues nga Bregu i Mates, Lezha dhe Zadrima, Puka dhe nga Kurbini. Në këtë kuvend u vendos: Lidhja e besës kundër pushtuesve malazez për të çliruar Shkodrën dhe viset veriore. Kallmeti është djep i shumë figurave të shquara si: Frang Bardhi, Dod Koleci, Prend Suli si dhe Luigj Bumçi etj

Kolsh

(Fshatrat: Kolsh, Gjash, Kaçinar, Patalej, Lalm, Lalm Lukaj, Velë, Manati, Grykë, Barbullojë e Re.)

Njesia Administrative Kolsh është një nga njësitë e Bashkisë Lezhë pas reformes Administrativo-Territoriale të vitit 2015. Kjo Njesi përbëhet nga 9 fshatra që jane: Patalej, Gjashë, Vele, Kolsh, Gryke, Manati, Lalm, Barbullojë dhe Kaçinar me një popullsi prej 6 885 banorësh dhe një siperfaqe prej 41.3 km2. Administrator i Njesisë është Fatjon Zefi.

Shenkoll

(Fshatrat: Shënkoll, Rrilë, Tale 1, Tale 2, Barbullojë, Grykë-Lumi, Gajush)

Shengjin

(Fshatrat: Ishull Shëngjin, Ishull Lezhë, Mali Shëngjin, Mali i Rencit, Kodër Mulliri)

Ungrej

(Fshatrat: Ungrej, Kashnjet, Gjobardhaj, Kalivaç, Rras i Butë, Zinaj, Fregen, Kaluer, Sukaxhi.)

Zejmen

(Fshatrat: Zejmen, Tresh, Pruell, Berzanë, Pllanë, Markatomaj, Spiten)